www.defterianaynosi.com
Η
αιτία της κρίσης, ο τραπεζιτικός τομέας,
συνέχισε να αποτελεί σημείο αναφοράς
και την περασμένη εβδομάδα. Ακόμα και
όταν ανακοινώθηκαν οι εισηγήσεις της
τρόικα, η «Αλήθεια» είχε πρωτοσέλιδο
την εισήγηση για δημιουργία «bad
bank»
για τα προβληματικά δάνεια – τα οποία
αναμένεται θα διευρυνθούν. Βέβαια η
είδηση είχε ήδη δημοσιευτεί, αλλά η
προβολή της από την Αλήθεια είχε,
ενδεχομένως και το στοιχείο της προώθησης
της από το τραπεζιτικό λόμπι.
Οι
κριτικές διευρύνθηκαν, αλλά συνεχίστηκαν
επίσης, έστω και σε μικρότερο βαθμό, οι
προσπάθειες για περιορισμό της κριτικής
προς τις τράπεζες με διάφορες ρητορικές
στρατηγικές.
Η
Ιδιωτική χρήση δημόσιας περιουσίας: ο
σαρκασμός για τις δικαιολογίες Ορφανιδη
και άλλες καταγγελίες για ιδιωτική
χρήση δημόσιων λειτουργιών
Μετά
το φιάσκο της ανακοίνωσης Ορφανίδη ότι
δεν επέστρεφε του σκληρούς δίσκους, η
απαίτηση για ερευνά μάλλον διευρύνθηκε
παρά κατευνάστηκε. Η Καθημερινή της
Κυριακής λ.χ. έγραφε για την όλη συζήτηση
την οποία είχε ξεκίνησε η Αλήθεια για
τα «δικαιώματα» των υπάλληλων, ως κάλυψη
της άρνησης του Ορφανίδη, και των
ανησυχιών ενδεχομένως άλλων, να παραδώσει
τους σκληρούς δίσκους:
«Το
ζήτημα που προέκυψε με τα κομπιούτερ
των υπό έρευνα τραπεζών και της Κεντρικής
Τράπεζας, είναι για γέλια και οι κραυγές
περί παραβίασης προσωπικών δεδομένων
υπαλλήλων, απλώς προφάσεις εν αμαρτίαις.
Εν πρώτοις, οι υπάλληλοι που τοποθετούν
προσωπικές τους δουλειές, ακόμα και
ποιήματα στους υπολογιστές που ανήκουν
στις επιχειρήσεις όπου εργάζονται, θα
έπρεπε να γνωρίζουν ότι από την στιγμή
που τα καταχώρησαν, η εταιρεία έχει
δικαίωμα να τους ελέγξει… Όμως δεν
νομίζω η Alfred
and
Marshal
να ψάχνει στα κομπιούτερ υψηλόβαθμων
αξιωματούχων τραπεζών, γιατί περί αυτού
πρόκειται, τα σεξουαλικά τους γούστα.»
Βέβαια
αυτή η εκδοχή, ότι η προσπάθεια συγκάλυψης
έγινε για να μην μαθευτούν τα «σεξουαλικά
γούστα» στις αναζητήσεις στο ίντερνετ,
είναι η πιο αθώα – έστω και αν εκφράζει
το κλίμα του σαρκασμού που δημιουργήθηκε.
Το ουσιαστικό είναι ποιά ζήτημα ήθελαν
μερικοί να καλύψουν με προσπάθεια να
μην γίνει έρευνα στους υπολογιστές
τους.
Υπήρξαν
όμως και καταγγελίες μέσω ηλεκτρονικών
μηνυμάτων ότι αξιωματούχοι της κεντρικής
τράπεζας την περίοδο της εκστρατείας
για αποκλεισμό των τουρκοκυπρίων από
την αγγλική σχολή, χρησιμοποιούσαν την
επαγγελματική τους ιδιότητα για
προεκλογική εκστρατεία. Το θέμα ότι
χρησιμοποιούσαν και το χρόνο τους στην
εργασία για την αποστολή των σχετικών
ηλεκτρονικών μηνυμάτων είναι σαφώς και
ένα νομικό ζήτημα.
Η
συνεχεια των αποκαλύψεων και των
καταγγελιών: ένα κυπριακό golden
boy,
μια ακόμα καταγγελία για την διαπλοκή
ΜΜΕ- τραπεζιτικού κατεστημένου, και τα
αξιόγραφα σαν μνήμη χρηματιστηρίου
Οι
κριτικές, πάντως, εναντίον των τραπεζών
διευρύνθηκαν. Στην ελληνική εφημερίδα
"πρώτο θέμα" δημοσιεύτηκε ένα
κείμενο για το κυπριακό golden
boy,
τον Α. Ηλιάδη.
Ένα
από τα ενδιαφέροντα του κειμένου είναι
η αναφορά ότι η αγορά ομολόγων μπορει
να συνεχιζόταν μέχρι και τον Ιούνιο του
2010. Η άλλη ενδιαφέρουσα διάσταση είναι
ότι ο Ηλιάδης υπήρξε ο εκλεκτός των
Τριανταφυλίδηδων, της ιστορικής
οικογένειας, η οποία διαχειριζόταν
έμμεσα ή άμεσα την Τράπεζα.
Η άλλη είδηση της δημοσίευσης ήταν ότι
ο Ηλιάδης είχε μια κόντρα με τον Σταυράκη,
όταν ο τελευταίος ήταν στην τράπεζα
Κύπρου.
Η
πιο εντυπωσιακή κριτική, ωστόσο, ήταν
στον κυριακάτικο Φιλελεύθερο σε ένα
κείμενο του Μ. Ευρυβιάδη, όπου παρομοιάζει
το τραπεζιτικό κατεστημένο με την
σικελική μαφία στην εσωστρέφειά της.
Το κείμενο ξεκινά με μια ακόμα ενδιαφέρουσα
καταγραφή για το πώς το τραπεζιτικό
κατεστημένο έλεγχε - και ελέγχει - τα
ΜΜΕ.
«Στις
αρχές της δεκαετίας του 1990, γύρω στο
1991-92, η εφημερίδα Φιλελεύθερος κυκλοφόρησε
ημέρα Σάββατο με ένα πηχυαίο τίτλο
αναφορικά με τις καταθέσεις κυπρίων
στο εξωτερικό. Στο φύλλο γινόταν αναφορά
για 5 δις. Δολάρια. Όλα παράνομα. Διότι
τότε οι καταθέσεις συναλλάγματος στο
εξωτερικό ήταν εκτός νόμου.
Προκλήθηκε,
τότε, μεγάλη εσωτερική ταραχή στη
λευκωσιάτικη τραπεζιτική νομενκλατούρα,
την υπεράνω νομών και κανονισμών,
ολιγαρχική τάξη της Κύπρου και στους
ανερχόμενους νεόπλουτους. Το πρόβλημα
όλων ήταν ότι δεν μπορούσαν να αμφισβητήσουν
την πηγή – ήταν η ετήσια έκθεση του
γνωστού μας, πλέον, Διεθνούς Νομισματικού
Ταμείου (ΔΝΤ) ….
Ακολούθησε
άκρα του τάφου σιωπή. Καμία επίσημη
δήλωση. Σιωπή και στον Φιλελεύθερο. Παρ'
ολίγον να χάσει την δουλειά του ο βραδινός
υπεύθυνος σύνταξης…
Η
μάχη - σήμερα - γίνεται, κυρίως, για τα
άδυτα των αδύτων της κυπριακής κοινωνίας,
που είναι οι δύο μεγάλες τράπεζες – η
Λαϊκή και η τράπεζα Κύπρου – καθώς
επίσης και κεντρική τράπεζα που κάθε
άλλο παρά τα ελεγκτικά της καθήκοντα
ασκούσε τόσα χρόνια.»
Αυτήν
την περίοδο άρχισε να κινητοποιείται
και η ΕΤΥΚ, ενώ επανήλθαν και τα ομόλογα
ως ζήτημα. Αυτή την φορά διέρρευσε πόσα
ταμεία προνοίας έχουν επενδύσει σε
αξιόγραφα. Και βέβαια, το πώς κατέληξαν
εκεί τόσα και τόσα ταμεία, είναι ένα
ακόμα ζήτημα, το οποίο θα μπορούσε,
ενδεχομένως, να διερευνηθεί μέσω των
χαμένων σκληρών δίσκων.
«Από
το σύνολο των 140 μικρών ταμείων - ο αριθμός
των μελών είναι κάτω των 100 ατόμων - τα
25 επένδυσαν σε αξιόγραφα από 50-90% του
αποθεματικού τους. Από τα 160 μεγάλα
ταμεία - αριθμούν πέρα των 100 μελών - τα
53 επένδυσαν σε αξιόγραφα και πέντε είχαν
μεγάλη έκθεση. Τα πέντε ταμεία πρόνοιας
επένδυσαν μέχρι και 15% των αποθεματικών
τους..»
Άρα,
το ένα έκτο των «μικρών ταμείων»
κινδυνεύει με κατάρρευση αν δεν γίνει
κάτι, ενώ και τα ποσά που αντιστοιχούν
στο 15% των «μεγάλων ταμείων», μάλλον θα
προκαλέσουν μεγάλα κενά.
Είναι
και πάλιν ένα κόλπο αντίστοιχο του
χρηματιστηρίου. Με τη διάφορα ότι τώρα,
οι τράπεζες είναι υπό πίεση και υπό
έρευνα.
Σε
αυτό κλίμα, το πολιτικό σκηνικό φαίνεται
να μετακινείται προς τη στήριξη της
έρευνας, έστω και με επιφυλάξεις. Ο
Αναστασιάδης έκανε μια σχετική δήλωση,
προς το τέλος της προηγούμενης εβδομάδας,
ενώ αρχές αυτής της εβδομάδας, η ΕΔΕΚ
έθεσε και θέμα διερεύνησης των στελεχών
που αποχωρούν – αλλά και ενδεχόμενων
ποινικών ευθυνών.
Οι
προσπαθειες περιορισμού της έρευνας
και μετατόπισης της έμφασης ενώ
συνεχίζονται διάφορες διαρροές
Η
προσπάθεια για αλλαγή έμφασης, σε αυτό
το πλαίσιο περιορίστηκε, αλλά δεν
εξαφανίστηκε. Ο Πολίτης της Κυριακής,
ο οποίος την προηγούμενη εβδομάδα
προσπαθούσε να περιορίσει την έρευνα
λόγω των επιπτώσεων των αποκαλύψεων,
επέμενε να αναζητά δάνεια. . Αυτή την
εβδομάδα προσπάθησε να στρέψει την
προσοχή σε δάνεια με συνδέσεις με
αριστερές οργανώσεις ή άτομα. Μετά την
προσπάθεια για την New
Marathon,
η οποία ήταν αιτία να χάσει η ΠΕΟ δύο
ξενοδοχεία - τα οποία πήρε η τράπεζα,
μαζί με μερίδιο σε ξενοδοχείο στην
Ρουμανία και ένα κρουαζιερόπλοιο - αυτήν
την εβδομάδα ο Δρουσιώτης προσπάθησε
να βγάλει θέμα από μια συμφωνία που
έγινε την περασμένη άνοιξη, ενώ η τράπεζα
αναζητούσε επειγόντως πόρους, για
πληρωμή ενός ποσού που κάλυπτε το αρχικό
κεφάλαιο. Μοιάζει με συνέχεια της λογικής
του Καρυδά – ως προσπάθεια μετατόπισης
του θέματος από τα σκάνδαλα των ομολόγων
και των άλλων «μυστικών» των τραπεζών.
Είναι,
πάντως, κάπως εκτός λογικού πλαισίου
να ισχυριστεί κάποιος ότι ιδιαίτερα
την περίοδο 2011-12, όταν μερικά βασικά
μέλη της οικογένειας Τριανταφυλλίδη -
Πολυβίου, κ. Τριανταφυλλίδης - έπαιξαν
τέτοιο δημόσιο ρόλο στις επιθέσεις
ενάντια στην κυβέρνηση, και ενώ η ίδια
η τράπεζα συμπεριφέρθηκε με ένα παράδοξο,
αν όχι ύποπτο τρόπο, όταν ανακοίνωσε
την τελευταία στιγμή ότι χρειαζόταν
στήριξη, οδηγώντας την Κυπριακή Δημοκρατία
σε μπλοκάρισμα της ροής ρευστού από την
ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα. Το δάνειο,
πάντως, είχε τόκο πάνω από 6% και η τράπεζα
πήρε την εταιρεία στο δικαστήριο. Κάτι,
που προφανώς, δεν έχει να κάνει με τα
αλλά σκάνδαλα, που έχουν γίνει γνωστά,
χωρίς όμως να διερευνηθεί ακόμα ποίοι
εμπλέκονται ονομαστικά - όπως λ.χ. τα
δάνεια σε ιρανούς ή τις αναφορές σε
δάνεια σε «αθλητικούς παράγοντες» που
δεν εξυπηρετούνται. Θα μπορούσε να πει
κάποιος ότι αυτά τα δημοσιεύματα - και
οι απειλές της προηγούμενης εβδομάδας
και η αναφορά στο δάνειο - είναι και ένα
είδος δημοσιογραφικής πίεσης στην
αριστερά, να υποχωρήσει από την στάση
της για έρευνα.
Τη
Δευτέρα, η Αλήθεια είχε ακόμα μια
πρωτοσέλιδη απόπειρα εκφοβισμού,
χρησιμοποιώντας την πτώση στην πτώση
στις καταθέσεις προσπαθούσε να πείσει
ότι η κριτική στις τράπεζες οδηγεί σε
απομάκρυνση των ξένων επενδυτών/καταθετών.
Βέβαια, τα στοιχεία δηλώνουν, επίσης,
ότι τις τράπεζες στηρίζει η ροή ρωσικών
καταθέσεων. Και σύμφωνα με ένα σχόλιο
της Καθημερινής, υπάρχουν φήμες ότι
υπάρχει εν δυνάμει αγοραστής για την
τράπεζα Κύπρου – και είναι ρώσος. Αν,
όμως, η είδηση είναι αλήθεια ή αν είναι
μέρος των διαρροών, δεν είναι ακόμα
σαφές.
Την
περασμένη εβδομάδα, κυκλοφόρησαν,
επίσης, ακόμα δύο «ειδήσεις», οι οποίες,
όμως, δεν έχουν τεκμηριωθεί. Η ιστοσελίδα
bankingnews,
η οποία διέρρευσε και το θέμα των
σκανδάλων στην Uniasrum,
κυκλοφόρησε με ερώτηση - έμμεση καταγγελία
ότι ο Αβέρωφ Νεοφύτου έχει πάρει
προνομιακά δάνεια - ο ίδιος [αναφέρονταν
«πληροφορίες» για πρόσφατο δάνειο
450,000 ευρω], «2 συνδεδεμένες εταιρείες»,
και άλλα «συγγενικά του πρόσωπα» - τα
οποία ξεπερνούσαν [σύμφωνα με «πληροφορία
που δεν έχει επιβεβαιωθεί» σε αυτήν την
περίπτωση, κατά το δημοσίευμα] τα δυο
εκατομμύρια. Το σχόλια εξέφραζαν μια
ενδιαφέρουσα στάση από τους αναγνώστες
του σάϊτ: τα μισά σχόλια ειρωνεύονταν
τον Αβέρωφ, ενώ τα αλλά μισά, ουσιαστικά,
προσπαθούσαν να τον υπερασπιστούν
υποστηρίζοντας ότι η «είδηση» ήταν
διαρροή του Βγενόπουλου. Κάτι τέτοιο
βέβαια, δεν αποτελεί απόδειξη ότι δεν
είναι αλήθεια. Σίγουρα ο Βγενόπουλος
ξέρει διάφορα - και πριν από την πρόσφατη
κόντρα τους, είχαν και τις συναντήσεις
τους όπως αποκάλυψε ο τέως επικεφαλής
της Λαϊκής. Ο Αβέρωφ δεν το σχολίασε,
ούτε κίνησε αγωγή – όπως απειλούσε ένας
από τους υποστηρικτές του στα σχόλια.
Και οι εφημερίδες δεν το δημοσίευσαν,
οπότε έγινε ένα είδος έμμεσου
φιλτραρίσματος, πριν καν φτάσει στο
κοινό.
Την
Τρίτη, κυκλοφόρησε ότι ο αρχιεπίσκοπος
εμπλεκόταν με την αγορά της ρωσικής
τράπεζας Uniastrum,
η οποία έχει δικά της εσωτερικά σκάνδαλα
- από τον τρόπο αγοράς της, μέχρι τη
λειτουργία της. Η τράπεζα Κύπρου, όμως
με ανακοίνωσή της, διέψευσε ότι είχε
οποιαδήποτε εμπλοκή, είτε ο αρχιεπίσκοπος,
είτε ο ρώσος πατριάρχης.
Αυτού
του είδους οι ειδήσεις, θα πρέπει να
αντιμετωπίζονται με μια διπλή στάση:
από τη μια, φαίνονται να αποτελούν μέρος
υπόγειων διαρροών διάφορων τάσεων και
ομάδων μέσα στις τράπεζες ή και στα
προεκλογικά πλαίσια. Από την άλλη, μπορεί
να αγγίζουν και κάποια ίχνη αλήθειας,
τα οποία αξίζει να καταγράφονται για
να ολοκληρωθεί το πραγματικό σκηνικό
αυτής της ιστορίας - και του "άδυτου
των αδυτων" του τραπεζιτικού
κατεστημένου.