Κύκλος Βιντεοπροβολών & Συζητήσεων ΕΡΑΣ

ξεκινά αύριο, Τετάρτη 6/3/2013 ώρα 19.30 στο χώρο της ΚΙΣΑ

 ο 1ος κύκλος βιντεοπροβολών και συζητήσεων της ΕΡΑΣ 

με την ταινία Made in Dagenham, Nigel Cole, UK, 2010

που αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα της απεργίας των γυναικών στο εργοστάσιο της Φορντ το 1968

ολόκληρο το πρόγραμμα εδώ

http://erascy.blogspot.com/2013/03/blog-post.html

ακολουθεί ένα κείμενο συντρόφου για μια άλλη από τις προβολές

.....................

Με αφορμή τον Κύκλο Βιντεοπροβολών & Συζητήσεων θυμήθηκα το πιο κάτω κείμενο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εργατική Δημοκρατία» στο τεύχος Ιουλίου-Αυγούστου 2008 σαν παρουσίαση της πρώτης προβολής του ντοκιμαντέρ από την ΠΕΟ.

H αναδημοσίευση, χωρίς αλλαγές, γίνεται σαν η συμβολή μου στην συζήτηση που ανοίγουμε, σαν ΕΡΑΣ, για την ιστορία του εργατικού κινήματος στην Κύπρο με την προβολή του ντοκιμαντέρ στις 17 και 23 του Απρίλη. Πιστεύω ότι δεν χρειάζεται να περιμένουμε την προβολή για να συζητήσουμε μέσα από το μπλοκ της ΕΡΑΣ.

Σ.Σ.

 το ντοκιμαντέρ, είναι σε σκηνοθεσία του Πασχάλη Παπαπέτρου, φωτογραφία Νίκου Αβρααμίδη και μουσική του Πάμπου Σακκά. Με συμβούλους παραγωγής τον Παντελή Βαρνάβα και τον δρ. Γεώργιο Κωνσταντίνου. Το ντοκιμαντέρ είναι παραγωγή της ΠΕΟ και έχει διάρκεια 60 λεπτά.

60 χρόνια απο την απεργία που συγκλόνισε την Κύπρο

«Μεταλλωρύχων Μνήμες»

Έγινε στις 18 του Απρίλη, στο οίκημα της ΠΕΟ στην Λευκωσία, η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ «Μεταλλωρύχων Μνήμες». Είναι μια παραγωγή που έγινε από την ΠΕΟ και η προβολή του έγινε προς τιμή των απεργιακών αγώνων του 1948 με αφορμή τα 60 χρόνια από τους αγώνες αυτούς. Το 1948 έγιναν τρείς μεγάλες απεργίες που είναι κομμάτι των αγώνων που καθόρισαν το σκηνικό στα εργατικά δικαιώματα από την δεκαετία το 40 μέχρι σήμερα. Μεγαλύτερη ήταν η απεργία των μεταλλωρύχων στα μεταλλεία της ΚΜΕ.

Με απλό τρόπο και λόγια ακούγονται από πρώην μεταλλωρύχους, ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους, γεγονότα συνταρακτικά για την καθημερινή ζωή των εργατών στα μεταλλεία. Όπως οι αναμνήσεις του Παντελή Βαρνάβα που διηγείται τις μαρτυρίες μεταλλωρύχων για το μεγάλο δυστύχημα του 1925 στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας όπου έχασαν την ζωή τους 11 εργάτες (5 τούρκοι και 2 έλληνες). Ο αριθμός των νεκρών ήταν πολύ μεγαλύτερος αλλά επειδή δεν ήταν γραμμένοι στα βιβλία της εταιρείας για την βάρδια, στην οποία έγινε το δυστύχημα, δεν καταμετρηθήκαν στο συνολικό αριθμό των νεκρών. Και το πιο συνταρακτικό είναι ότι πολλοί από αυτούς τάφικαν μαζί σε κοινούς τάφους, έλληνες και τούρκοι, αφού ήταν αδύνατο να αναγνωριστούν.

Ακόμα, με ένα παράδειγμα του δείχνει πόση αξία είχε η ζωή των εργατών για την εταιρεία. Αφού για τον θάνατο μιας μούλας, που μετέφερε μετάλλευμα στην επιφάνια, η εταιρεία πλήρωνε στο ιδιοκτήτη της 100 λίρες. Σε αντίθεση η οικογένεια ενός νεκρού από δυστύχημα εργάτη θα έπαιρνε αποζημίωση 100 λιρών αν μπορούσε να αποδείξει ότι ό θάνατος του έγινε κατά την διάρκεια και εξαιτίας της εργασίας στο μεταλλείο πράγμα δύσκολο μέσα στις συνθήκες της εποχής.

Πέρα από τους νεκρούς, δεκάδες ήταν οι τραυματίες και οι μόνιμα ακρωτηριασμένοι εργάτες των μεταλλείων. Όπως γράφει ο Παντελής Βαρνάβας στο βιβλίο του «Ένας μεταλλωρύχος θυμάται» κάποιος νόμιζε ότι βρισκόταν σε περιοχή που πέρασε πόλεμο βλέποντας τον μεγάλο αριθμό τον ακρωτηριασμένων αναπήρων που κυκλοφορούσαν στην περιοχή των μεταλλείων.

Υπολογίζεται ότι 200 πρώην μεταλλωρύχοι πέθαναν από πνευμοκονίαση μέχρι το 1989. Εργάζονταν στο μεταλλείο του Μιτσερού και καθώς η πνευμοκονίαση ήταν άγνωστη στην Κύπρο και με το «δόλωμα» του ψηλού μεροκάματου δέχονταν να δουλέψουν στις γαλαρίες που ήταν γεμάτες από την σκόνη, που προκαλούσαν τα τρυπάνια και οι εκρήξεις, να κάθεται στους πνεύμονες τους και μετά από μερικά χρόνια να τους σκοτώνει ή αρρώστια.

Δίνουν την μαρτυρία τους για τα βάσανα των άρρωστων μεταλλωρύχων, μέχρι το θάνατο τους με καταστραμμένη υγεία, οι γυναίκες τους που περιγράφουν και τον αγώνα που έπρεπε να δώσουν για να δουλεύουν και ταυτόχρονα να μεγαλώνουν τα παιδιά τους, χωρίς σύζυγο μέσα σε συνθήκες ανεργίας και χωρίς καμιά κοινωνική πρόνοια από το κράτος.

Πολλοί ήταν οι αγώνες που έγιναν από τους εργαζόμενους για βελτιώσουν την ζωή των ιδίων και των οικογενειών τους. Η μεγαλύτερη απεργία έγινε από τους εργαζόμενους στην Κυπριακή Μεταλλευτική Εταιρία που έλεγχε ανάμεσα σε άλλα και τα μεταλλεία στην Σκουριώτισσα και το Μαυροβούνι και σε αυτή πήραν μέρος δυο χιλιάδες τουλάχιστον εργάτες έλληνες και τούρκοι μαζί.

Εργάτες που δούλεψαν στα μεταλλεία μιλούν για την απεργία, τις σκληρές συνθήκες δουλειάς και την άγρια εκμετάλλευση τους από ένα αδίστακτο εργοδότη όπως η ΚΜΕ. Ένας αδίστακτος εργοδότης που η πρώτη αντίδραση του στην απεργία των μεταλλωρύχων ήταν να σταματήσει να προσφέρει γάλα στα παιδιά τους και να διώξει του άρρωστους και τραυματίες από το νοσοκομείο της εταιρείας.

Η απεργία των μεταλλωρύχων άρχισε στις 13 του Γενάρη του 1948 και κράτησε 124 μέρες. Το κύμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης που ξεσήκωσε σε ολόκληρη την Κύπρο βοήθησε την απεργία να αντέξει για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. 30 χιλιάδες λίρες υπολογίζεται ότι μαζεύτηκαν για το απεργιακό ταμείο, μεγάλες ποσότητες τροφίμων δόθηκαν για τους απεργούς και τις οικογένειες τους.

Ακόμα δεκάδες χιλιάδες ήταν αυτοί που κατέβηκαν σε διαδηλώσεις σε όλες τις πόλεις της Κύπρου όταν η αστυνομία πυροβόλησε σε δύο περιπτώσεις, στις 3 και τις 8 του Μάρτη, ενάντια στους απεργούς. Η αλληλεγγύη της κυπριακής εργατικής τάξης μαζί με την ενότητα των ίδιων των απεργών κράτησε ζωντανή την απεργία τους μπροστά στις σφαίρες της αστυνομίας. Όπως λέει ο τ/κ Houssein Mehment δούλευαν στις γαλαρίες δίπλα δίπλα, μαζί κάθονταν να φάνε και να πάρουν μια ανάσα αστειευόμενοι μεταξύ τους «…μετά επέλανε ο κόσμος.» όπως λέει. Μαζί ήταν και στον αγώνα της απεργίας.

Είναι ένα ντοκιμαντέρ που πρέπει να δει κάθε εργαζόμενος και νεολαίος γιατί αναφέρεται με τα λόγια τον απλών ανθρώπων στην καθημερινή τους ζωή και αγώνα για το μεροκάματο και μια καλύτερη ζωή κρατώντας ένα ψηλό επίπεδο επαγγελματικής προσέγγισης και δουλειάς από τους συντελεστές του.

Υπάρχουν και μερικές αδυναμίες στην πολύ καλή δουλειά που έγινε, όπως η αχρείαστη αναφορά στους Μυκηναίους έμπορους που «εξελλήνισαν» το νησί από την αρχαιότητα και η μη αναφορά στο πρωτόκολλο συνεργασίας που είχε υπογραφεί λίγες μέρες πριν την απεργία ανάμεσα στην ΠΕΟ και τις Τούρκικες Συντεχνίες.

Το βιβλίο του Παντελή Βαρνάβα «Κοινοί εργατικοί αγώνες ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων», έκδοση του 1997, αναφέρεται στην υπογραφή ανάμεσα στην ΠΕΟ και τις Τουρκικές Συντεχνίες Κύπρου, την 8^η του Γενάρη 1948, ενός πρωτοκόλλου συνεργασίας για την καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων της κυπριακής εργατικής τάξης.

Στα άρθρα του πρωτοκόλλου οι δύο συντεχνίες, μαζί με τους μηχανισμούς και τις μικτές επιτροπές που δημιουργούν για να κάμουν την συνεργασία πραγματικότητα δίνουν και την ιδεολογική βάση της συνεργασίας τους,

«5. Να καταδικάζουν την προπαγάνδα του ενός ενάντια στον άλλο σαν καταστροφική και αντίθετη με τα πραγματικά συμφέροντα της εργατικής τάξης.»

και στο άρθρο 6

«6. Να καταδικάσουν το φυλετικό μίσος και την φυλετική διάκριση … σαν όπλο στα χέρια των εκμεταλλευτών για την διάσπαση της εργατικής τάξης …».

Έτσι λοιπόν με αυτή την βάση, με τον διεθνισμό και την ταξική ενότητα σαν θεμέλιο, ξέσπασε ο μεγαλειώδης απεργιακός αγώνας των μεταλλωρύχων μετά από λίγες μέρες. Ένας αγώνας από κοινές κινητοποιήσεις ελλήνων και τούρκων εργατών και των οικογενειών τους που μάτωσα μαζί από τις σφαίρες της αστυνομίας που προστάτευε τους απεργοσπάστες από την οργή των απεργών. Μια διεθνιστική εργατική συμμαχία που άντεξε στην συμμαχία της αποικιοκρατίας, της εργοδοσίας και της δεξιάς αντίδρασης.

Αυτή είναι συμμαχία που εγκατάλειψε το ΑΚΕΛ και η ΠΕΟ για να στηρίξει το αίτημα για την Ένωση. Όμως αυτή την ταξική συμμαχία χρειαζόμαστε και σήμερα για να βγούμε από τα αδιέξοδα που μας οδήγησαν τα εθνικά συμφέροντα.

Σταύρος Σιδεράς