14 Αυγ 2012

Το πρόβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πρόβλημα εσόδων και όχι δαπανών, όπως κάποιοι υποβάλλουν

Η έξοδος από το ευρώ είναι μία επιλογή

Το πρόβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πρόβλημα εσόδων και όχι δαπανών,
όπως κάποιοι υποβάλλουν
Της Αντωνίας Λαμπράκη. Συνέντευξη με τον δρα Σωτήρη Κάττο, πολιτικό κοινωνιολόγο

Η υπογραφή μνημονίου με την Τρόικα θα οδηγήσει σε υποθήκευση της Κυπριακής Δημοκρατίας, υποστηρίζει ο δρ Σωτήρης Κάττος, πολιτικός κοινωνιολόγος, επικρίνοντας την πολιτική της. Σε συνέντευξη στον «Φ», ο δρ Κάττος αναφέρεται στις επιπτώσεις στην κυπριακή οικονομία από την επιβολή έστω και ενός «ήπιου μνημονίου» και υποβάλλει την άποψη για έξοδο της χώρας μας από την Ευρωζώνη όχι όμως και από την Ε.Ε.

Ποιο αναμένετε να είναι το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης της Κυβέρνησης με την Τρόικα; Να αναμένουμε και δεύτερο μνημόνιο;

Η κυπριακή οικονομία και κοινωνία πληρώνει καταρχήν το τίμημα μιας ελλειμματικής νομιμότητας. Με εκτιμήσεις του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, (Μάρτιος 2012), η άτυπη οικονομία υπολογίστηκε σε €4,8 δισ. ή γύρω στο 30% του ΑΕΠ. Αν προσθέσουμε και την ανεξέλεγκτη εσωτερική υποτίμηση που επιβάλλεται με τους κοινοτικούς και ξένους εργαζομένους, οι οποίοι αποτελούν το 40% της αγοράς εργασίας και την εργοδοτική νοοτροπία της ανασφάλιστης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε ότι το πρόβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πρόβλημα εσόδων και όχι δαπανών, όπως κάποιοι συστηματικά υποβάλλουν. Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης θα εξαρτηθεί από το αν θα εξασφαλιστούν ή όχι χρηματοδοτικές διευκολύνσεις από τη Ρωσία και την Κίνα και το ύψος τους.

Εκτιμώ ότι δε θα χρειαστεί δεύτερο μνημόνιο διότι το πρώτο θα είναι το τέλος της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως την ξέρουμε. Και δεν κινδυνολογώ. Κατά την εκτίμησή μου, η πολιτισμική κυριαρχία, η φυσική παρουσία των Ελληνοκυπρίων και η διαχείριση του φυσικού πλούτου υποθηκεύονται άπαξ και διά παντός.

Οι προτάσεις της Τρόικας όπου εφαρμόστηκαν απέτυχαν. Να αναμένουμε αντιμνημονιακές κινητοποιήσεις στην Κύπρο;

Οι τροϊκανοί και οι εργοδότες τους ενδιαφέρονται μόνο για τη νομισματική σταθερότητα. Ούτε η ύφεση ούτε η ανεργία τους απασχολεί. Στο επίκεντρο της προσοχής τους είναι οι λεγόμενες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», δηλαδή η πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, η επιβολή της εσωτερικής υποτίμησης και η διατήρηση της γερμανικής οικονομικής ηγεμονίας σε βάρος της περιφέρειας. Σήμερα, η Γερμανία δανείζεται με αρνητικό επιτόκιο, ενώ η Ιταλία και η Ισπανία με οριακά, για να μην πω με μη διαχειρίσιμα επιτόκια δανεισμού.

Ακόμη και ένα «ήπιο» μνημόνιο στην Κύπρο θα περιόριζε περισσότερο την εσωτερική ζήτηση, την ατμομηχανή της ανάπτυξης με αλυσιδωτές συνέπειες σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, στη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, σχολείων, νοσοκομείων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, κλείσιμο ΜμΕ, καθώς η διαφήμιση θα καθηλωθεί. Και κατά συνέπεια ο δημόσιος τομέας δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει. Επιπλέον, θα ενισχυθούν περαιτέρω οι επισφάλειες των δανείων καθώς νοικοκυριά και επιχειρήσεις χρωστούν περίπου €24 δισ. 125% του ΑΕΠ. Η δημιουργία δυναμικής κοινωνικής αντίδρασης πρέπει να εξεταστεί σε συνάρτηση με τη διαμορφούμενη πολιτική κουλτούρα στην Κύπρο. Αν οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα δεν αντιληφθούν ότι το ανάχωμα της κοινωνικής τους ευημερίας είναι η προστασία του ευρύτερου δημόσιου τομέα τότε δεν αισιοδοξώ. Θέλω, όμως, να ελπίζω, ότι θα υπάρξει δυναμική αντίδραση. Η μεσαία τάξη, η ραχοκοκαλιά της σταθερότητας, είναι ήδη στο στόχαστρο. Επιχειρείται να παρουσιαστεί η Τρόι κα ως διασώστης της οικονομίας μας. Το 1974 ήμουν 14 ετών όταν βίωσα την οικονομική και επαγγελματική ανατροπή του πατέρα μου. Με θυσίες των εργαζομένων για αρκετά χρόνια επιτεύχθηκε το λεγόμενο οικονομικό θαύμα. Το 1999-2000 βιώσαμε τη χρηματιστηριακή λαίλαπα με απώλειες εκατομμυρίων λιρών για τους πολλούς και υπερκέρδη για τους λίγους, ιδιαίτερα τις τράπεζες.

Το 2012 η πλειοψηφία των παιδιών του 1974 θα βιώσουν, όπως και τα παιδιά τους, πολύ σκληρότερες συνθήκες με τα μνημόνια. Όσοι υποστηρίζουν ότι τα μνημόνια είναι η σωτηρία μας ουσιαστικά εγκληματούν κατά της κοινωνίας και θέτουν ως προτεραιότητα ευτελή και ιδιοτελή συμφέροντα. Η μισθωτή αξιοπρεπής εργασία δαιμονοποιείται και οι εργοδότες συνεχίζουν ουσιαστικά ανενόχλητοι την εισαγωγή κοινοτικού και ξένου εργατικού δυναμικού και απολύουν αδιακρίτως ντόπιο προσωπικό.

Συμμερίζεστε την άποψη ότι η ΑΤΑ είναι βαρίδι στην οικονομία;

Καταρχήν η ΑΤΑ διατηρεί και ελέγχει τις τιμές και πανεπιστημιακές έρευνες (Πασιαρδής-Πανεπιστήμιο Κύπρου) δείχνουν ότι περιορίζει τον πληθωρισμό όταν δεν λειτουργεί σωστά η αγορά εργασίας. Συνεπώς, δεν πλήττει τη λεγόμενη ανταγωνιστικότητα. Σε μια χώρα όπου δεν υπάρχουν υγιείς συνθήκες ανταγωνισμού, και στην Κύπρο δεν λειτουργούν, ενδεχόμενη κατάργησή της θα οδηγήσει σε μια άνευ προηγουμένου αύξηση των τιμών. Σε ό,τι αφορά στην ενδεχόμενη αναδιάρθρωσή της, αυτό μπορεί να εξεταστεί. Σημειώνω, όμως, ότι τα τελευταία 15 χρόνια το μερίδιο των μισθωτών στο εθνικό εισόδημα ήταν γύρω στο 45% (80% εργαζόμενοι) και των κερδών στο 24% (6% οι εργοδότες), με τα μέτρα λιτότητας του Δεκέμβρη του 2011, το μερίδιο των μισθωτών πήγε στο 41%, και η ανεργία έφτασε το 10%. Φανταστείτε με ένα μνημόνιο όπως αυτό καταγράφεται τι θα προκύψει.

Για να θεραπευθεί μια παθογένεια πρέπει να εντοπιστεί η γενεσιουργός αιτία. Ποια λέτε είναι τα αίτια της κρίσης; Έχει να κάνει με τη δυναμική της πολυπλοκότητας ενός νέου παγκόσμιου καταμερισμού εργασίας. Θα σταθώ σε δύο-τρία σημεία που αφορούν την Ευρωζώνη. Το πρώτο πρόβλημα είναι η δομή της. Ένα πολιτικό κατασκεύασμα το οποίο δεν στηρίζεται σε καμία αξιόπιστη οικονομική θεωρία, αλλά αποτελεί μία νέα κοινωνική δομή συσσώρευσης. Ας μας υποδείξουν οι θιασώτες της ΟΝΕ αν υπάρχει σε οποιοδήποτε οικονομικό δοκίμιο αναφορά για όρια ελλειμμάτων 3% και δημόσιο χρέος 60%. Η Ιαπωνία έχει δημόσιο χρέος κοντά στο 200% του ΑΕΠ της. Η Ευρωζώνη εκφράζει την αδιαπραγμάτευτη πλέον ηγεμονία του εγωισμού των πλουσίων κατά της κοινωνίας και των εργαζομένων.

Ληξιαρχική πράξη θανάτου το μνημόνιο

Υπάρχει προοπτική εξόδου από το τούνελ της κρίσης;

Το μνημόνιο πρέπει πάση θυσία να αποκλειστεί. Η υπογραφή του θα είναι η ληξιαρχική πράξη του τέλους της ε/κ κοινότητας και κατ΄επέκταση της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως την ξέρουμε. Δεν θα απέκλεια ακόμη μια συντεταγμένη έξοδο από το ευρώ, όχι την Ε.Ε. αφού το δίλημμα μεταξύ φυσικής επιβίωσης του κυπριακού ελληνισμού και του μνημονίου είναι υπαρκτό. Και τα δύο αυτά είναι αμοιβαίως αποκλειόμενα. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι ήδη στην Ευρώπη (όπως και στο ΔΝΤ) συζητείται περαιτέρω κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους ώς και 30% αντιλαμβάνεσθε τις συνέπειες ενός κυπριακού μνημονίου. Θα οδηγήσει αναντίλεκτα και στην υποθήκευση του φυσικού μας πλούτου. Θυμίζω ότι ακόμη και ενόψει της απόφασης του Συμβουλίου Κορυφής για θεσμοθέτηση μηχανισμού στήριξης των τραπεζών, για να μην επιβαρύνονται τα κράτη και οι φορολογούμενοι την τραπεζική ασυδοσία, η Γερμανία σφυρίζει αδιάφορα. Διερωτώμαι αν αυτή η δυνατότητα υπάρχει για την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά πολύ το αμφιβάλλω.
Έπρεπε να είχαμε τιθασεύσει το τραπεζικό τέρας


Η Κύπρος διαθέτει τεράστιο τραπεζικό τομέα, επτά φορές μεγαλύτερο του ΑΕΠ, είναι αυτό υγιές;
Κάθε άλλο, γι’ αυτό ήταν πολιτικά και οικονομικά επικίνδυνη η ένταξή μας στην ΟΝΕ το 2008. Έπρεπε προηγουμένως να είχαμε τιθασεύσει το τραπεζικό τέρας ή αν δεν μπορούσε να γίνει αυτό, έπρεπε να παραμείνουμε στην κυπριακή λίρα με δεδομένες τις μικρές κλίμακες της οικονομίας. Όμως, ο κεφαλαιοκρατικός οίστρος και οι πολιτικοί μεγαλοϊδεατισμοί μάς οδήγησαν σε μια κατάσταση όπου ως κράτος-μέλος έχουμε τις υποχρεώσεις μεγάλης χώρας και τα δικαιώματα λιλιπούτιας.

Οι τράπεζες ευθύνονται για τη δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας, εκτιμάτε ότι θα αποδοθούν ευθύνες; Δυστυχώς η θεσμική προστασία των πλουτοκρατών από συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις από τη μια και την πολιτική αδυναμία της κυβέρνησης από την άλλη μας οδήγησαν στην κατάσταση αυτή. Πώς είναι δυνατό το νομικό γραφείο του κ. Νικόλα Παπαδόπουλου να είναι ταυτόχρονα και νομικός σύμβουλος της Λαϊκής και ο ίδιος να προεδρεύει της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών για θέματα που άπτονται της Λαϊκής Τράπεζας, όπως το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησής της; Και όμως, κανένας βουλευτής ή πολιτική ομάδα δεν ήγειρε θέμα πολιτικής και ηθικής τάξης. Κατ’ εμένα οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης, με την ανοχή της Κυβέρνησης, λειτουργούν ως τοποτηρητές, όχι μόνο των τροϊκανών, αλλά και των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων εντός και εκτός Κύπρου. Δεν είναι τυχαίο επίσης που αυτές οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης έδωσαν μάχη μέχρι τέλους για τη διατήρηση του τέως διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, κ. Ορφανίδη, στη θέση του, ενός εκ των κυριότερων υπευθύνων της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας σήμερα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: