1 Φεβ 2012

Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού - 65. Η αυτοδιάψευση

αναδημοσίευση από
http://teddygr.blogspot.com/2012/01/65.html

Το πρώτο βήμα τού Μπρέμερ για την νεοφιλελευθεροποίηση του Ιράκ ήταν η απόλυση 500.000 δημοσίων υπαλλήλων κάθε λογής, ανάμεσά τους γιατροί, μηχανικοί, δάσκαλοι, μηχανικοί, στρατιωτικοί κλπ. Θεωρητικά, η ενέργεια του Μπρέμερ συμφωνούσε απόλυτα με την φρηντμανική θεωρία περί ελάχιστου κράτους. Μάλιστα δε, όπως γράφει και στα απομνημονεύματά του ("My years in Iraq"), ο Μπρέμερ πίστευε ότι η απομάκρυνση όλων αυτών των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα θα βοηθούσε στην ταχύτερη "απομπααθοποίηση" του κράτους.

Εκείνο που δεν είχε υπολογίσει ο Μπρέμερ, όπως παραδέχεται επίσης στα απομνημονεύματά του, είναι ότι αυτή η αποψίλωση του κράτους από τόσους έμπειρους εργαζόμενους και τόσους ικανούς επιστήμονες θα δυσχέραινε την δουλειά του ως κυβερνήτη. Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να καταλάβουμε το μέγεθος της βλακείας τού Μπρέμερ, των συμβούλων του και των αφεντικών του: κανένας δεν κατάλαβε ότι το κράτος έχει ανάγκη από έμπειρα και ικανά στελέχη και ότι οι εργαζόμενοι δεν αποτελούν βάρος από το οποίο οφείλει κανείς να απαλλαγεί.

Αλλά δεν είναι μόνο το πρόβλημα της διακυβέρνησης. Εξ ίσου κακό αποτέλεσμα για τις πολιτειακές δυνάμεις είχε και η απόλυση σχεδόν τετρακοσίων χιλιάδων στρατιωτικών. Όλοι αυτοί, απόλυτα δυσαρεστημένοι από τις εξελίξεις, εντάχθηκαν σχεδόν αμέσως στις αντιστασιακές οργανώσεις. Σε εκπομπή τού PBS, ο συνταγματάρχης Τόμας Χέημμς παρατηρεί οργισμένος ότι "τώρα έχεις καμμιά διακοσαριά χιλιάδες ανθρώπους που είναι οπλισμένοι επειδή πήραν τα όπλα τους στο σπίτι μαζί τους, ξέρουν να χρησιμοποιούν όπλα, οι οποίοι δεν έχουν μέλλον και έχουν λόγο να είναι θυμωμένοι μαζί μας" και ο συνταγματάρχης Τόμας Γκρος συμπληρώνει: "72 ώρες μετά την λήψη τής απόφασης (ενν.: της απόλυσης των ιρακινών στρατιωτικών) πραγματοποιήθηκε η πρώτη μεγάλη επίθεση από τον δρόμο τού αεροδρομίου, η οποία κόστισε την ζωή δυο στρατιωτικών αστυνομικών".

Παράλληλα, oi αποφάσεις του Μπρέμερ για πλήρη απελευθέρωση των εισαγωγών και για δυνατότητα των ξένων εταιρειών να αποκτούν το 100% οποιασδήποτε ιρακινής επιχείρησης, εξόργισαν τους ντόπιους επιχειρηματίες, οι οποίοι έστρεψαν τις ελπίδες τους προς τις αντιστασιακές οργανώσεις και άρχισαν να τις χρηματοδοτούν όσο μπορούσαν. Όπως έγραψε ευφυώς ο δημοσιογράφος Πάτρικ Γκρέηαμ στο περιοδικό "Harper's", ερμηνεύοντας την στάση των ιρακινών επιχειρηματιών, "είναι απλή επιχειρηματική λογική: όσο περισσότερα προβλήματα υπάρχουν στο Ιράκ, τόσο δυσκολώτερο γίνεται για τους ξένους επιχειρηματίες το να ανακατευτούν".

Όμως, το μεγαλύτερο πλήγμα στον νεοφιλελευθερισμό, ο οποίος κόπτεται για τις "ελεύθερες αγορές" και τις "αυτορρυθμίσεις" τους, το έδωσε η ίδια η κυβέρνηση Μπους με το νέο σύνταγμα που σχεδίασε για το Ιράκ. Με διάταξη αυτού του συντάγματος, όχι μόνο παγιώνονταν τα μέτρα και οι νόμοι τού Μπρέμερ αλλά απαγορευόταν σε κάθε μελλοντική κυβέρνηση της χώρας να επιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή! Ακούγεται θεότρελλο αλλά είναι αληθινό: ο νεοφιλελευθερισμός, η φιλοσοφία τής απόλυτης και άκρατης "ελευθερίας των αγορών" ως απαραίτητο συστατικό της πραγματικής δημοκρατίας, ομολογούσε ευθέως ότι η ύπαρξή του απαιτεί συνταγματικά "κλειδωμένες" αντιδημοκρατικές ρυθμίσεις, άρα τα περί αυτορρυθμίσεως είναι φούμαρα. Υποθέτω ότι ο Φρήντμαν δεν θα είχε δει ούτε στους χειρότερους εφιάλτες του τέτοια εκκωφαντική διάψευση των θεωριών του.(*)


Σήμερα, με την ασφάλεια της χρονικής απόστασης, διαπιστώνουμε ότι το "πείραμα τού Ιράκ" απέτυχε. Τίποτε δεν ανοικοδομήθηκε και κανένας εμπορικός παράδεισος δεν δημιουργήθηκε. Το μόνο που έγινε ήταν ότι πλούτισαν οι εταιρείες-έμποροι του πολέμου (Halliburton, Blackwater κλπ) και οι πολυεθνικές, με την καταλήστευση των χρημάτων που διατέθηκαν για την -υποτιθέμενη- ανοικοδόμηση. Όταν τα δισεκατομμύρια (των "συμμαχικών" και των ιρακινών ταμείων) τελείωσαν, η διαβόητη "Προσωρινή Συμμαχική Αρχή" διαλύθηκε και τα στελέχη της επέστρεψαν στον ιδιωτικό τομέα, απ' όπου προέρχονταν άλλωστε. Όταν αποκαλύφθηκαν τα αμέτρητα σκάνδαλα, δεν βρέθηκε κανένας ούτε για να υπερασπίσει τις "συμμαχικές" αποφάσεις ούτε για να καταδικαστεί γι' αυτά.

Το χάος που άφησε πίσω της η νεοφιλελεύθερη λαίλαπα ήταν τόσο μεγάλο, ώστε ο ισλαμικός φονταμενταλισμός εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την χώρα. Μέσα από τα ερείπια δεν αναδείχθηκε κανένας "καλύτερος, ελεύθερος και δημοκρατικός κόσμος", όπως διατεινόταν επί δεκαετίες ο Μίλτον Φρήντμαν. Το μόνο που αναδύθηκε ήταν η κληρικαλιστική οργάνωση του Μοκτάντα αλ Σαντρ, ο οποίος μοίρασε λίγο ψωμί στον πεινασμένο λαό τού Ιράκ, συγκρότησε την βίαιη οργάνωση "στρατός τού Μαχντί" και πρόβαλλε ως η μεγαλύτερη ελπίδα των εξαθλιωμένων ιρακινών.

"Το Ιράκ υπό τον Μπρέμερ ήταν η λογική κατάληξη της ιδεολογίας τής σχολής τού Σικάγου... Όπως ο γκαγκστερισμός στην Ρωσσία και η ευνοιοκρατία τού Μπους, το σημερινό Ιράκ είναι το δημιούργημα της πενηντάχρονης σταυροφορίας για να ιδιωτικοποιηθεί ολόκληρος ο πλανήτης. Αντί να μας παραπλανούν οι δηλώσεις αποκήρυξης των δημιουργών του, οφείλουμε να το δούμε ως την πιο καθαρή ενσάρκωση της ιδεολογίας που το γέννησε" (Ναόμι Κλάιν)

Λεπτομέρεια: Μετά την κατοχή τού Ιράκ, η υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολήζα Ράις δημιούργησε μια κρατική υπηρεσία "ανοικοδόμησης και σταθεροποίησης", η οποία πληρώνει ιδιώτες εργολάβους για να εκπονούν "σχέδια ανοικοδόμησης" για καμμιά τριανταριά χώρες. Όχι για χώρες που έχουν ζητήσει οποιαδήποτε βοήθεια αλλά για χώρες οι οποίες ενδέχεται να καταστραφούν από μια εμπλοκή τους με τις ΗΠΑ, όπως το Ιράν, η Βενεζουέλα κλπ.(**) Με απλά λόγια, οι ΗΠΑ έχουν ήδη έτοιμες συμβάσεις με εταιρείες "ανοικοδόμησης", ώστε να είναι έτοιμες για δράση αν (λέμε: ΑΝ) συμβεί καμμιά καταστροφή τύπου Ιράκ. Ωραίο; Λογικό: αφού οι ΗΠΑ μπορούν και διεξάγουν "προληπτικούς πολέμους", γιατί να μην έχουν δικαίωμα να σχεδιάζουν και τις σχετικές "προληπτικές ανοικοδομήσεις";

Συμπέρασμα: Μπορεί η εισβολή στο Ιράκ να μη δημιούργησε την οικονομία-πρότυπο που ονειρεύονταν οι νεοφιλελεύθεροι, αλλά δημιούργησε ένα πρότυπο ιδιωτικοποιημένου πολέμου και επακόλουθης ανοικοδόμησης. Παρά τα φρικτά αποτελέσματα της πρώτης του εφαρμογής, αυτό το πρότυπο εξελίχθηκε σε μοντέλο, το οποίο θα δούμε να εφαρμόζεται και σε άλλες χώρες: ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη στην Λιβύη, στην γωνία φαίνεται έτοιμη η Συρία κλπ...




(*) Από όσα είπαμε όταν αναλύαμε την κρίση στην Άπω Ανατολή και από όσα αναφέρουμε εδώ, γίνεται σαφής η τάση να κατοχυρώνονται νομοθετικά όλες οι νεοφιλελεύθερες αλλαγές (ή, όπως αποκαλούνται, "διαρθρωτικές προσαρμογές"), τις οποίες επιβάλλουν τα "μέτρα στήριξης" που λαμβάνονται κατά την διάρκεια κρίσεων. Υπ' αυτό το πρίσμα, γίνεται κατανοητή η σημερινή επιμονή τής γερμανίδας καγκελαρίου για "συνταγματική κατοχύρωση" του περιορισμού των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.

(**) Για περισσότερες λεπτομέρειες: Financial Times, "US prepares list for unstable nations", 29/03/2005

Δεν υπάρχουν σχόλια: